Tiến sỹ Bùi Quý Thuấn, Trưởng Ban nghiên cứu Liên chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA) cho biết về ý nghĩa tác động của tuyên bố chung này với quan hệ hai nước cũng như nâng vị thế, khẳng định vai trò đối tác tin cậy, có trách nhiệm của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

- Việc Việt Nam và Hoa Kỳ ra tuyên bố chung về khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng có ý nghĩa như thế nào trong việc tăng cường quan hệ kinh tế song phương, thưa ông?

Tiến sỹ Bùi Quý Thuấn: Việc Hoa Kỳ và Việt Nam ra tuyên bố chung về khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng là một bước ngoặt mang tính chiến lược, đánh dấu thành công của Việt Nam trong quá trình đàm phán thuế đối ứng với đối tác Hoa Kỳ, cũng như đường lối ngoại giao nhất quán của Việt Nam trong bối cảnh địa chính trị phức tạp hiện nay.

Tuyên bố này thiết lập một khuôn khổ pháp lý quan trọng và đảm bảo tính công bằng trong mối quan hệ đối tác kinh tế giữa Việt Nam-Hoa Kỳ, tiến tới một khuôn khổ hợp tác lâu dài cùng có lợi phù hợp với mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa 2 quốc gia. Điều này tạo ra sự ổn định, niềm tin và dự báo cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư của cả hai nước khi thực hiện đầu tư-kinh doanh.

Tuyên bố này cũng cho thấy thay vì trao đổi thương mại thông thường, hai quốc gia có thể hợp tác giải quyết các vấn đề cốt lõi như minh bạch thị trường, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và thúc đẩy phát triển bền vững. Đây là nền tảng để mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới mà hai bên quan tâm như công nghệ cao, năng lượng và kinh tế số.

Tuyên bố chung về khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng sẽ giúp nâng mối quan hệ kinh tế-thương mại ở tầm chiến lược và cũng như xây dựng lòng tin cần thiết cho một hiệp định thương mại toàn diện giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong tương lai.

Sản xuất linh kiện điện tử. (Nguồn: TTXVN)

- Theo Tuyên bố chung, Hoa Kỳ sẽ duy trì mức thuế đối ứng 20% như được quy định tại Sắc lệnh Hành pháp số 14257 ngày 2/4/2025, đã được sửa đổi, đối với hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam; đồng thời sẽ xác định các sản phẩm trong danh mục nêu tại Phụ lục III của Sắc lệnh Hành pháp số 14356 ngày 5/9/2025 - “Điều chỉnh thuế tiềm năng đối với các đối tác có định hướng tương đồng” - để được hưởng mức thuế đối ứng 0%. Điều này có ý nghĩa như thế nào với Việt Nam, thưa ông?

Tiến sỹ Bùi Quý Thuấn: Việc Hoa Kỳ xác định các sản phẩm trong danh mục nêu tại Phụ lục III của Sắc lệnh Hành pháp số 14356 ngày 5/9/2025 - “Điều chỉnh thuế tiềm năng đối với các đối tác có định hướng tương đồng” - để được hưởng mức thuế đối ứng 0%, điều này có ý nghĩa rất quan trọng đối với các hàng hóa xuất khẩu chủ lực của Việt Nam được hưởng mức thuế suất 0%.

Điều này cho thấy Hoa Kỳ có thể coi Việt Nam là đối tác có định hướng tương đồng trong quan hệ kinh tế phù hợp với mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.

Về khía cạnh pháp lý của công nhận đối tác có định hướng tương đồng, Phụ lục III của Sắc lệnh Hành pháp số 14356 ngày 5/9/2025 không chỉ đơn thuần là một ưu đãi mà còn là một sự công nhận chính thức từ phía Hoa Kỳ đối với Việt Nam trở thành một đối tác có định hướng thương mại “tương đồng."

Về khía cạnh kinh tế, tuyên bố này sẽ củng cố vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Khi được hưởng thuế 0% hàng hóa Việt Nam sẽ có khả năng cạnh tranh hơn trên thị trường Hoa Kỳ, đồng thời Việt Nam sẽ trở thành điểm đến đầu tư-kinh doanh hấp dẫn và ổn định hơn cho các nhà đầu tư đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Các nhà đầu tư sẽ tự tin hơn khi quyết định đặt nhà máy tại Việt Nam, điều này thúc đẩy một làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) chất lượng cao đến từ Hoa Kỳ, châu Âu trong thời gian tới.

Chế biến nông sản xuất khẩu. (Nguồn: TTXVN)

- Xin ông cho biết ý nghĩa của Tuyên bố chung này trong việc giúp Việt Nam nâng cao vị thế đàm phán thương mại, từng bước khẳng định vai trò đối tác tin cậy, có trách nhiệm trong chuỗi cung ứng toàn cầu?

Tiến sỹ Bùi Quý Thuấn: Tuyên bố chung giữa Hoa Kỳ và Việt Nam về khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng là một bước tiến rất quan trọng trong đàm phán với Hoa Kỳ, điều này cũng minh chứng cho thấy năng lực ngoại giao kinh tế đã nâng lên một tầm cao mới trong đường lối ngoại giao của Việt Nam. Đồng thời, giúp cho vị thế đàm phán với Hoa Kỳ được nâng cao và tự tin hơn trong các cuộc đàm phán chi tiết tiếp theo.

Ngoài ra, tuyên bố này giúp cho Việt Nam “chủ động định hình” một khuôn khổ quan hệ kinh tế mới với đối tác Hoa Kỳ, đặc biệt trong khuôn khổ trao đổi thương mại song phương phù hợp với định hướng chiến lược và chính sách kinh tế mới trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam.

Đồng thời, qua tuyên bố này, Việt Nam khẳng định vai trò là đối tác tin cậy và có trách nhiệm với Hoa Kỳ trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn toàn cầu như minh bạch hóa và cải cách thể chế mạnh mẽ hơn nhằm đáp ứng cũng như tuân thủ các quy tắc thương mại toàn cầu củng cố vị thế, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định hình ảnh của một Việt Nam chủ động, tin cậy và trách nhiệm trong trật tự kinh tế toàn cầu mới hiện nay.

- Xin cảm ơn ông!