Nhận thức mới về vai trò của công tác tuyên giáo, dân vận

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong bối cảnh mới đang đặt ra những yêu cầu toàn diện, sâu sắc đối với phương thức lãnh đạo của Đảng và năng lực vận hành của hệ thống chính trị. Mỗi quyết sách ban hành thời điểm này và triển khai vào thực tiễn đều cần đi kèm sự giải thích rõ ràng, sự đồng thuận rộng rãi và cơ chế giám sát hiệu quả của nhân dân. Trong bối cảnh đó, công tác tuyên giáo đóng vai trò nền tảng trong việc định hướng tư tưởng và thống nhất nhận thức trong toàn hệ thống, là lực lượng đi trước một bước trong việc thống nhất tư tưởng, củng cố niềm tin, định vị rõ tinh thần đổi mới.

Cùng với tuyên giáo, công tác dân vận giữ vai trò then chốt trong việc kết nối Đảng - chính quyền - nhân dân, góp phần bảo đảm cho mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành một cách hiệu quả. Trong đó, dân vận chính quyền đóng vai trò quan trọng, đòi hỏi chính quyền phải chuyển đổi mạnh mẽ tư duy, từ “quản lý” sang “phục vụ”, từ “mệnh lệnh, hành chính” sang “đối thoại, hỗ trợ”, từ “xử lý thụ động” sang “chủ động dự báo và giải quyết từ sớm, từ cơ sở”. Sự hài lòng của người dân trở thành chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền.

Như vậy, nhận thức mới về vai trò của công tác tuyên giáo và dân vận trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ khẳng định tầm quan trọng của hai lĩnh vực này trong việc hình thành nền tảng tư tưởng, sự thống nhất và đồng thuận xã hội, mà còn nhấn mạnh yêu cầu đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động, bám sát thực tiễn và lấy người dân làm trung tâm. Đây là điều kiện tiên quyết để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành thông suốt, hiệu quả, góp phần xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, hiện đại, vững mạnh và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Địa phương chủ động đổi mới

Để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành thực chất, hiệu lực và ổn định, công tác tuyên giáo và dân vận thời gian qua tiếp tục được đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, đồng bộ.

Trong thực tiễn, nhiều địa phương đã chủ động đổi mới phương thức tuyên giáo, dân vận để thích ứng với yêu cầu mới cũng như với địa phương mình. Việc ứng dụng nền tảng số, mở các diễn đàn trực tuyến, tổ chức đối thoại thường xuyên đã giúp chủ trương của Đảng thấm sâu vào đời sống xã hội và hạn chế “độ trễ chính sách”. Mô hình “Mặt trận số” hay các tổ công nghệ số cộng đồng… đã và đang hỗ trợ tích cực cho quá trình lan tỏa thông tin chính thống, tạo môi trường minh bạch, tăng cường khả năng tương tác giữa chính quyền với người dân.

Song song đó, nhiệm vụ dự báo dư luận trở nên vô cùng quan trọng. Trong bối cảnh mạng xã hội lan truyền nhanh và mạnh, công tác tuyên giáo và dân vận cũng phải nhạy bén, nhận diện sớm các vấn đề nổi cộm liên quan đến dân sinh để chủ động tham mưu giải pháp xử lý phù hợp. Các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, đào tạo kỹ năng phân tích thông tin, nắm bắt mạng xã hội, các mô hình “dân vận khéo”, tổ dân vận khu dân cư, tổ hòa giải cơ sở… được nhiều địa phương duy trì hiệu quả, giúp giải quyết kịp thời những vụ việc phức tạp, tránh phát sinh khiếu kiện đông người, tạo nền tảng ổn định để phát triển kinh tế - xã hội trên từng địa bàn.

Công tác vận động đồng bào dân tộc, tôn giáo ở các địa phương như An Giang, Tây Ninh, Đồng Nai, TPHCM… đã góp phần giữ vững đoàn kết, tăng cường sự gắn bó máu thịt giữa nhân dân với Đảng.

Bên cạnh những kết quả quan trọng đạt được, vẫn tồn tại không ít hạn chế, điểm nghẽn cần được thẳng thắn nhìn nhận. Trong đó, đáng chú ý là công tác tuyên truyền chưa thật sự đồng bộ giữa các cấp, đặc biệt trong các vấn đề mới, phức tạp. Ở một số nơi, tình trạng thông tin không thống nhất, còn độ trễ hoặc thiếu chiều sâu làm giảm hiệu quả định hướng dư luận. Đội ngũ cán bộ tuyên giáo và dân vận am hiểu chuyển đổi số còn thiếu, trong khi yêu cầu nhiệm vụ mới phụ thuộc nhiều vào năng lực ứng dụng công nghệ, phân tích dữ liệu, xử lý thông tin đa nền tảng...

Hiện đại hóa phương thức, nâng cao hiệu lực quản trị

Yêu cầu đổi mới công tác tuyên giáo và dân vận không thể tách rời xu thế chuyển đổi số, hiện đại hóa quản trị. Công tác tuyên giáo và dân vận không thể dừng ở phương thức truyền thống mà phải ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, xây dựng môi trường số minh bạch, kết nối và phân tích dữ liệu kịp thời. Việc phát triển các nền tảng số phục vụ tuyên truyền, tiếp nhận phản ánh, đánh giá sự hài lòng của người dân là yêu cầu tất yếu. Đối với khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, cần ưu tiên trang bị hạ tầng mạng, thiết bị và phương tiện số, thu hẹp khoảng cách số và tạo điều kiện để người dân tiếp cận thông tin chính xác, kịp thời.

Bên cạnh đó, cần chuẩn hóa quy trình tiếp nhận và xử lý ý kiến, kiến nghị của người dân theo hướng công khai, minh bạch, liên thông và có trách nhiệm. Các mô hình dân vận như “dân vận khéo”, tổ dân vận ở ấp, khu phố hay tổ công nghệ số cộng đồng cần được nhân rộng, tạo kênh tiếp cận trực tiếp, thân thiện giữa chính quyền và nhân dân...

Trong bối cảnh mới, khi yêu cầu về quản trị hiện đại, minh bạch và phục vụ ngày càng cao, công tác tuyên giáo và dân vận góp phần quan trọng vào việc hình thành một chính quyền thực sự kiến tạo, lắng nghe dân, gần dân, hành động vì lợi ích của nhân dân. Thông qua đổi mới nội dung, phương thức và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, hai lĩnh vực này tiếp tục khẳng định vai trò dẫn dắt trong việc củng cố niềm tin, ổn định xã hội, thúc đẩy phát triển bền vững. Phát huy tốt vai trò của công tác tuyên giáo và dân vận chính là một trong những điều kiện tiên quyết để xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, thống nhất, đáp ứng yêu cầu đổi mới và giữ vững niềm tin của nhân dân trong giai đoạn phát triển mới.